Σπήλαιο Θεόπετρας. Εκεί που ζούσαν οι άνθρωποι στην Παλαιολιθική περίοδο

Το σπήλαιο της Θεόπετρας βρίσκεται  3 χλμ νότια της Καλαμπάκας.

H αρχαιολογική θέση χαρακτηρίστηκε σημαντική εξαιτίας της ανθρώπινης παρουσίας σε όλες τις περιόδους της Μέσης και Ανώτερης Παλαιολιθικής, της Μεσολιθικής και της Νεολιθικής περιόδου και ύστερον, γεφυρώνοντας το Πλειστόκαινο με το Ολόκαινο.  Στο σπήλαιο απαντάται μια από τις μεγαλύτερες αρχαιολογικές αλληλουχίες στην Ελλάδα, στις οποίες περιλαμβάνονται πολιτιστικά κατάλοιπα της Μέσης και Ανώτερης Παλαιολιθικής, της Μεσολιθικής και της Νεολιθικής. Το αρχαιολογικό αρχείο υποδεικνύει σημαντικά παλαιοπεριβαλλοντικά δεδομένα βασισμένα σε ιζηματογενή χαρακτηριστικά και βοτανικά υπολείμματα.

Το 2016, ερευνητές εξήγαγαν με επιτυχία το DNA από την κνήμη δύο ατόμων που είχαν ταφεί στο σπήλαιο της Θεόπετρας. Και τα δύο άτομα ανακαλύφθηκαν σε μεσολιθικό ταφικό πλαίσιο και χρονολογήθηκαν ανεξάρτητα στο 7288–6771 ΠΚΕ και 7605–7529 ΠΚΕ.